Parametry protez zębowych
22 lipca, 2023
Gdzie wykonać protezę acronową?
24 lipca, 2023
Pacjent, zastanawiając się nad uzupełnieniem braków zębowych, przede wszystkim powinien zasięgnąć porady lekarza stomatologa. To lekarz, zapoznając się z rozmieszczeniem braków zębowych, stanem przyzębia, anatomią podłoża protetycznego, przedstawi pacjentowi kilka możliwych do wykonania uzupełnień protetycznych, jednocześnie omawiając ich wady i zalety.
Każdy rodzaj braków zębowych wymaga indywidualnej ścieżki protezowania, dlatego do dyspozycji lekarza jest szereg różnych typów protez zębowych, którymi może leczyć pacjenta.
Pacjent powinien wiedzieć czym się różnią, jakie mają zalety i ograniczenia aby być świadomym procesu leczenia. Dlatego w tym blogu krótko prezentujemy większość wykonywanych w Polsce protez zębowych.
PODZIAŁ PROTEZ ZĘBOWYCH
PROTEZY STAŁE
To uzupełnienia protetyczne umocowane na stałe w jamie ustnej pacjenta, nie można ich wyjmować. Mogą być osadzone w kości jak implanty lub przymocowane do uprzednio oszlifowanych przez lekarza zębów własnych pacjenta jak korony, mosty czy licówki.
Aktualnie coraz większą popularnością cieszą się protezy zębowe na implantach. Implant jest osadzony w kości a na jego części wystającej z dziąsła tzw. łączniku lekarz mocuje koronę sztucznego zęba lub most. Protezy zębowe na implantach są estetyczne i trwałe jednak proces implantacji oraz konieczność osadzenia na implancie protezy stałej sprawiają, że protezy zębowe na implantach są najdroższym rodzajem uzupełnienia protetycznego i nie każdy pacjent może sobie na nie pozwolić.
Alternatywą są protezy ruchome czyli protezy zębowe częściowe a w przypadku całkowitego braku uzębienia protezy zębowe całkowite.
PROTEZY RUCHOME
To uzupełnienia protetyczne nie umocowane na stałe w jamie ustnej pacjenta, można je wyjmować na przykład do czyszczenia.
Protezy zębowe ruchome możemy podzielić na: kombinowane, osiadające i podparte. W skrócie zaprezentujemy każdą grupę:
PROTEZY KOMBINOWANE
To takie protezy, w których zastosowano kilka technologii do zamocowania protezy do własnych zębów pacjenta.
PROTEZY STAŁE
To uzupełnienia protetyczne umocowane na stałe w jamie ustnej pacjenta, nie można ich wyjmować. Mogą być osadzone w kości jak implanty lub przymocowane do uprzednio oszlifowanych przez lekarza zębów własnych pacjenta jak korony, mosty czy licówki.
Aktualnie coraz większą popularnością cieszą się protezy zębowe na implantach. Implant jest osadzony w kości a na jego części wystającej z dziąsła tzw. łączniku lekarz mocuje koronę sztucznego zęba lub most. Protezy zębowe na implantach są estetyczne i trwałe jednak proces implantacji oraz konieczność osadzenia na implancie protezy stałej sprawiają, że protezy zębowe na implantach są najdroższym rodzajem uzupełnienia protetycznego i nie każdy pacjent może sobie na nie pozwolić.
Alternatywą są protezy ruchome czyli protezy zębowe częściowe a w przypadku całkowitego braku uzębienia protezy zębowe całkowite
PROTEZY RUCHOME
To uzupełnienia protetyczne nie umocowane na stałe w jamie ustnej pacjenta, można je wyjmować na przykład do czyszczenia.
Protezy zębowe ruchome możemy podzielić na: kombinowane, osiadające i podparte. W skrócie zaprezentujemy każdą grupę:
PROTEZY KOMBINOWANE
To takie protezy, w których zastosowano kilka technologii do zamocowania protezy do własnych zębów pacjenta.
PROTEZY ZĘBOWE ZATRZASKOWE
Protezy zębowe, w płycie których zainstalowano specjalne, precyzyjne elementy łączące protezę ruchomą z protezą stałą – najczęściej koroną. Protezy te są estetyczne i nie posiadają widocznych klamer (haczyków) jednak aby je wykonać lekarz musi oszlifować co najmniej 2 własne zęby pacjenta i wykonać na nich korony co znacznie podnosi cenę całej pracy.
PROTEZY TELESKOPOWE
Protezy w płycie których zainstalowano precyzyjne tuleje łączące protezę ruchomą z odpowiednio frezowanymi koronami, bardzo dokładnie spasowanymi z tulejami w protezie ruchomej.
Protezy te są estetyczne i nie posiadają widocznych klamer (haczyków) jednak aby je wykonać lekarz musi oszlifować co najmniej 4 własne zęby pacjenta a technik musi wykonać precyzyjne korony. Bardzo kosztowne uzupełnienie protetyczne.
PROTEZY ZĘBOWE HYBRYDOWE
Protezy w których zastosowano elementy różnych protez. Na przykład konstrukcja protezy jest wykonana ze stali ale klamry (haczyki) wykonane są z ACRONU. Dzięki temu proteza jest estetyczna.
Rozwiązanie jest stosowane w trudnych przypadkach klinicznych gdy nie ma możliwości zastosowania konwencjonalnej protezy acronowej.
PROTEZY ZĘBOWE ZATRZASKOWE
Protezy zębowe, w płycie których zainstalowano specjalne, precyzyjne elementy łączące protezę ruchomą z protezą stałą – najczęściej koroną. Protezy te są estetyczne i nie posiadają widocznych klamer (haczyków) jednak aby je wykonać lekarz musi oszlifować co najmniej 2 własne zęby pacjenta i wykonać na nich korony co znacznie podnosi cenę całej pracy.
PROTEZY TELESKOPOWE
Protezy w płycie których zainstalowano precyzyjne tuleje łączące protezę ruchomą z odpowiednio frezowanymi koronami, bardzo dokładnie spasowanymi z tulejami w protezie ruchomej.
Protezy te są estetyczne i nie posiadają widocznych klamer (haczyków) jednak aby je wykonać lekarz musi oszlifować co najmniej 4 własne zęby pacjenta a technik musi wykonać precyzyjne korony. Bardzo kosztowne uzupełnienie protetyczne.
PROTEZY ZĘBOWE HYBRYDOWE
Protezy w których zastosowano elementy różnych protez. Na przykład konstrukcja protezy jest wykonana ze stali ale klamry( haczyki) wykonane są z ACRONU. Dzięki temu proteza jest estetyczna.
Rozwiązanie jest stosowane w trudnych przypadkach klinicznych gdy nie ma możliwości zastosowania konwencjonalnej protezy acronowej.
PROTEZY OSIADAJĄCE
Uzupełnienia protetyczne, które leżą bezpośrednio na dziąśle pacjenta, nie opierają się na zębach własnych i tym samym wszystkie siły żucia przenoszą na śluzówkę pacjenta.
Wyróżnia się protezy zębowe całkowite dla pacjentów bezzębnych, lub protezy zębowe częściowe dla pacjentów posiadających niepełne uzębienie własne.
Najtańsze i jednocześnie najgorsze uzupełnienie protetyczne ponieważ protezy osiadają wraz z zanikiem dziąsła pacjenta co prowadzi do powikłań.
PROTEZY OSIADAJĄCE
Uzupełnienia protetyczne, które leżą bezpośrednio na dziąśle pacjenta, nie opierają się na zębach własnych i tym samym wszystkie siły żucia przenoszą na śluzówkę pacjenta.
Wyróżnia się protezy zębowe całkowite dla pacjentów bezzębnych, lub protezy zębowe częściowe dla pacjentów posiadających niepełne uzębienie własne.
Najtańsze i jednocześnie najgorsze uzupełnienie protetyczne ponieważ protezy osiadają wraz z zanikiem dziąsła pacjenta co prowadzi do powikłań.
PROTEZY AKRYLOWE
Protezy akrylowe wykonane są z chemoutwardzanego polimetakrylanu metylu. Podczas ich wykonywania w pracowni dentystycznej, technik miesza proszek akrylowy z płynnym monomerem. W formie podczas procesu polimeryzacji masa twardnieje tworząc płytę protezy.
Zaletą protez akrylowych jest niska cena. Wady to:
Posiadają silnie toksyczny monomer resztkowy, który uwalnia się do organizmu pacjenta powodując różnego rodzaju przypadłości, alergie i jest uważany za czynnik rakotwórczy. Więcej o monomerze resztkowym
Są nieestetyczne. Stalowe klamry (haczyki) utrzymujące protezę na zębach pacjenta są zazwyczaj mocno widoczne kiedy pacjent się uśmiecha lub rozmawia. To powoduje ogromny dyskomfort.
Pozostałe wady tradycyjnych protez to:
niedopasowanie protez do dziąseł spowodowane dużym skurczem podczas utwardzania polimeru,
wchłanianie wilgoci i bakterii do wnętrza protezy,
podatność na złamanie,
wyważanie zębów własnych pacjenta,
niszczenie dziąseł i tzw. zanik wyrostka,
niszczenie szkliwa zębów przez stalowe klamry( haczyki),
niska transparencja i estetyka
podatność na trwałe zabrudzenie
PROTEZY NYLONOWE
Protezy wykonane z tańszych odmian poliamidów potocznie nazywane nylonowymi.
Rewolucją w tych protezach było zastosowanie elastycznych retencji z tworzywa zamiast stalowych klamer co spowodowało ogromną poprawę estetyki. Niestety wadą protez nylonowych jest:
nadmierna elastyczność, która prowadzi do różnych dysfunkcji układu zębowego,
wysoka chłonność wilgoci co sprawia, że niezadbane protezy zmieniają kolor i powstaje nieprzyjemny zapach
z czasem tracą połysk
nie można ich skutecznie reperować i poprawiać.
wysoki skurcz oraz elastyczność ograniczają ich stosowanie tylko do protez zębowych częściowych.
15 lat temu protezy nylonowe lub tanich odmian poliamidu pojawiły się w Polsce. Początkowo euforycznie przyjęte przez lekarzy, na skutek wielu błędów takich jak:
błędne wykonywanie protez przez niedouczonych techników
sprowadzanie przez nieuczciwych importerów niskiej jakości materiałów niewiadomego pochodzenia zwłaszcza z Chin i Ameryki Południowej
brak informacji dla lekarzy o ograniczeniach w stosowaniu tych protez
brak informacji dla pacjentów o odpowiedniej higienie protez nylonowych
stały się kontrowersyjne i do dzisiaj budzą skrajne opinie.
Niestety ze względu na podobny kształt i formę bywają mylone z protezami acronowymi.
PROTEZY KOPOLIMEROWE
Odmiana protez nylonowych, w których do bazowego tworzywa producent dodał inne rodzaje tworzyw lub domieszki mineralne w celu poprawy niektórych parametrów technicznych, na przykład zwiększenia sztywności płyty. Protezy kopolimerowe łączą zalety ale niestety i wady składowych tworzyw. Mogą być sztywniejsze od typowych nylonów ale jednocześnie posiadać większą chłonność wody lub mniejszą wytrzymałość na zginanie.
Dla pacjentów oferowane są jako protezy elastyczne ale nie nylonowe.
PROTEZY AKRYLOWE
Protezy akrylowe wykonane są z chemoutwardzanego polimetakrylanu metylu. Podczas ich wykonywania w pracowni dentystycznej, technik miesza proszek akrylowy z płynnym monomerem. W formie podczas procesu polimeryzacji masa twardnieje tworząc płytę protezy.
Zaletą protez akrylowych jest niska cena. Wady to:
Posiadają silnie toksyczny monomer resztkowy, który uwalnia się do organizmu pacjenta powodując różnego rodzaju przypadłości, alergie i jest uważany za czynnik rakotwórczy. Więcej o monomerze resztkowym
Są nieestetyczne. Stalowe klamry (haczyki) utrzymujące protezę na zębach pacjenta są zazwyczaj mocno widoczne kiedy pacjent się uśmiecha lub rozmawia. To powoduje ogromny dyskomfort.
Pozostałe wady tradycyjnych protez to:
niedopasowanie protez do dziąseł spowodowane dużym skurczem podczas utwardzania polimeru,
wchłanianie wilgoci i bakterii do wnętrza protezy,
podatność na złamanie,
wyważanie zębów własnych pacjenta,
niszczenie dziąseł i tzw. zanik wyrostka,
niszczenie szkliwa zębów przez stalowe klamry( haczyki),
niska transparencja i estetyka
podatność na trwałe zabrudzenie
PROTEZY NYLONOWE
Protezy wykonane z tańszych odmian poliamidów potocznie nazywane nylonowymi.
Rewolucją w tych protezach było zastosowanie elastycznych retencji z tworzywa zamiast stalowych klamer co spowodowało ogromną poprawę estetyki. Niestety wadą protez nylonowych jest:
nadmierna elastyczność, która prowadzi do różnych dysfunkcji układu zębowego,
wysoka chłonność wilgoci co sprawia, że niezadbane protezy zmieniają kolor i powstaje nieprzyjemny zapach
z czasem tracą połysk
nie można ich skutecznie reperować i poprawiać.
wysoki skurcz oraz elastyczność ograniczają ich stosowanie tylko do protez zębowych częściowych.
15 lat temu protezy nylonowe lub tanich odmian poliamidu pojawiły się w Polsce. Początkowo euforycznie przyjęte przez lekarzy, na skutek wielu błędów takich jak:
błędne wykonywanie protez przez niedouczonych techników
sprowadzanie przez nieuczciwych importerów niskiej jakości materiałów niewiadomego pochodzenia zwłaszcza z Chin i Ameryki Południowej
brak informacji dla lekarzy o ograniczeniach w stosowaniu tych protez
brak informacji dla pacjentów o odpowiedniej higienie protez nylonowych
stały się kontrowersyjne i do dzisiaj budzą skrajne opinie.
Niestety ze względu na podobny kształt i formę bywają mylone z protezami acronowymi.
PROTEZY KOPOLIMEROWE
Odmiana protez nylonowych, w których do bazowego tworzywa producent dodał inne rodzaje tworzyw lub domieszki mineralne w celu poprawy niektórych parametrów technicznych, na przykład zwiększenia sztywności płyty. Protezy kopolimerowe łączą zalety ale niestety i wady składowych tworzyw. Mogą być sztywniejsze od typowych nylonów ale jednocześnie posiadać większą chłonność wody lub mniejszą wytrzymałość na zginanie.
Dla pacjentów oferowane są jako protezy elastyczne ale nie nylonowe.
PROTEZY PODPARTE
Protezy zębowe częściowe wyposażone w podparcia – niewielkie elementy, które opierają się na powierzchni żującej zębów własnych pacjenta i przenoszą tym samym siły żucia przez zęby i ozębną, dzięki czemu proteza jest stabilna, nie zmienia swojego położenia i nie osiada.
PROTEZY SZKIELETOWE
Główną częścią protez zębowych szkieletowych jest metalowa konstrukcja zaopatrzona w klamry i podparcia czyli wypustki opierające się na powierzchniach zębów. Charakteryzują się dużą ilością stali w protezie, są ciężkie, bardzo sztywne, dają charakterystyczny metaliczny posmak w ustach.
Twarde metalowe klamry ( haczyki) podczas zakładania rysują powierzchnię szkliwa osłabiając je. Protezy zębowe szkieletowe są trudno akceptowane przez pacjentów. Sztuczne zęby są osadzone w akrylu, który mechanicznie łączy się z metalem.
Ze względu na ich niekosmetyczny wygląd są one coraz częściej zastępowane przez nowocześniejsze protezy acetalowe lub acronowe.
PROTEZY PODPARTE
Protezy zębowe częściowe wyposażone w podparcia – niewielkie elementy, które opierają się na powierzchni żującej zębów własnych pacjenta i przenoszą tym samym siły żucia przez zęby i ozębną, dzięki czemu proteza jest stabilna, nie zmienia swojego położenia i nie osiada.
PROTEZY SZKIELETOWE
Główną częścią protez zębowych szkieletowych jest metalowa konstrukcja zaopatrzona w klamry i podparcia czyli wypustki opierające się na powierzchniach zębów. Charakteryzują się dużą ilością stali w protezie, są ciężkie, bardzo sztywne, dają charakterystyczny metaliczny posmak w ustach.
Twarde metalowe klamry ( haczyki) podczas zakładania rysują powierzchnię szkliwa osłabiając je. Protezy zębowe szkieletowe są trudno akceptowane przez pacjentów. Sztuczne zęby są osadzone w akrylu, który mechanicznie łączy się z metalem.
Ze względu na ich niekosmetyczny wygląd są one coraz częściej zastępowane przez nowocześniejsze protezy acetalowe lub acronowe.
PROTEZY ACETALOWE
Protezy acetalowe są odmianą protez szkieletowych, w których metal został zastąpiony tworzywem sztucznym – acetalem lub jego nowszą generacją - biocetalem. Protezy z biocetalu są odpowiednio sztywne i wytrzymałe. Ich zaletą jest wysoka estetyka, ponieważ klamry i ciernie wykonane są w kolorach zębów lub dziąsła.
Klamry są delikatne i nie niszczą szkliwa zębów własnych tak jak stalowe klamry metalowych protez szkieletowych. Aktualnie protezy acetalowe są wypierane przez protezy acronowe, jednak w wielu sytuacjach protetycznych biocetal zostaje niezastąpiony.
Rys. proteza szkieletowa stalowa.
Rys. proteza szkieletowa biocetalowa.
PROTEZY ACRONOWE
Protezy wykonane z tworzywa sztucznego o nazwie acronit (nazwa handlowa ACRON)
W 2010 roku firma ROKO, największy w Polsce producent technologii dla techniki dentystycznej, zleciła naukowcom chemii polimerów badania, których celem było stworzenie nowego tworzywa do produkcji protez zębowych.
Po 2 latach prac zespołu badawczego i eksperymentach z wieloma typami polimerów powstało nowe tworzywo ACRONIT.
Proteza acronowa charakteryzuje się wysoka estetyką i jest prawie nie do odróżnienia w ustach pacjenta. Tworzywo ma wymaganą przezierność podkreślającą odcień tkanki dziąsła. Metoda, której używa się do produkcji tego materiału daje naturalny żyłowy efekt.
Nie ma klamer na zębach pacjenta a retencje są bardzo cienkie, przezierne i wydają się być naturalnym dziąsłem. Wynaleziona formuła jest wyjątkowo mocna mechanicznie a zarazem delikatna wizualnie.
PROTEZY ACETALOWE
Protezy acetalowe są odmianą protez szkieletowych, w których metal został zastąpiony tworzywem sztucznym – acetalem lub jego nowszą generacją - biocetalem. Protezy z biocetalu są odpowiednio sztywne i wytrzymałe. Ich zaletą jest wysoka estetyka, ponieważ klamry i ciernie wykonane są w kolorach zębów lub dziąsła.
Klamry są delikatne i nie niszczą szkliwa zębów własnych tak jak stalowe klamry metalowych protez szkieletowych. Aktualnie protezy acetalowe są wypierane przez protezy acronowe, jednak w wielu sytuacjach protetycznych biocetal zostaje niezastąpiony.
Rys. proteza szkieletowa stalowa. Rys. proteza szkieletowa biocetalowa.
PROTEZY ACRONOWE
Protezy wykonane z tworzywa sztucznego o nazwie acronit (nazwa handlowa ACRON)
W 2010 roku firma ROKO, największy w Polsce producent technologii dla techniki dentystycznej, zleciła naukowcom chemii polimerów badania, których celem było stworzenie nowego tworzywa do produkcji protez zębowych.
Po 2 latach prac zespołu badawczego i eksperymentach z wieloma typami polimerów powstało nowe tworzywo ACRONIT.
Proteza acronowa charakteryzuje się wysoka estetyką i jest prawie nie do odróżnienia w ustach pacjenta. Tworzywo ma wymaganą przezierność podkreślającą odcień tkanki dziąsła. Metoda, której używa się do produkcji tego materiału daje naturalny żyłowy efekt.
Nie ma klamer na zębach pacjenta a retencje są bardzo cienkie, przezierne i wydają się być naturalnym dziąsłem. Wynaleziona formuła jest wyjątkowo mocna mechanicznie a zarazem delikatna wizualnie.
Pacjent, zastanawiając się nad uzupełnieniem braków zębowych, przede wszystkim powinien …
